Çikolata Kisti Ameliyatı: Laparoskopi Süreci ve Sonrası

Çikolata kisti (endometrioma), endometriozisin yumurtalıkta oluşturduğu ve koyu kıvamlı sıvı içeren kisttir. Ağrı, kısırlık veya kistin boyut/izlem bulgularına göre bazı hastalarda laparoskopik cerrahi (kapalı yöntem) önerilebilir. Aşağıdaki bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır; doktorunuzun sizin için verdiği talimatlar her zaman önceliklidir.

Kimlerde Ameliyat Düşünülür?

Şiddetli veya ilaçla kontrol edilemeyen ağrı (adet öncesi/sırasında, ilişkide veya günlük hayatta)
Büyük kist (genellikle >4–5 cm), hızlı büyüme veya ultrason/MRI’da şüpheli görünüm
İnfertilite planı: Yaş, yumurtalık rezervi (AMH/AFC), önceki öykü ve eşlik eden faktörlere göre bireysel karar

Ameliyat Öncesi Hazırlık

Değerlendirme: Öykü, muayene, transvajinal ultrason; gerekirse MRI. Kan tetkikleri ve anestezi muayenesi
İlaçlar: Kan sulandırıcılar/takviyeler için hekim talimatı. Ameliyat öncesi açlık-susuzluk süresine uyun
Planlama: Derin infiltratif endometriozis şüphesinde multidisipliner ekip (genel cerrahi/üroloji) gerekebilir

Laparoskopi Nasıl Yapılır? (Özet Akış)

Genel anestezi & giriş: Göbek ve alt karından 3–4 küçük kesiden kamera ve enstrümanlarla girilir
Keşif: Rahim, yumurtalıklar, tüpler ve çevre dokular dikkatle değerlendirilir
Kistektomi: Kist duvarı sağlıklı yumurtalık dokusundan mümkün olduğunca koruyucu teknikle ayrılarak çıkarılır
Kanama kontrolü: Dokuya gereksiz ısı hasarı vermeden hemostaz sağlanır
Numune çıkarma: Kist materyali endobag içinde güvenli biçimde dışarı alınır
Yapışıklık önleme: Uygun olgularda antiadezif önlemler uygulanabilir

Not: Güvenlik gerektirirse nadiren açık ameliyata dönüş (laparotomi) gerekebilir; bu olasılık önceden konuşulur.

Olası Riskler

Kanama, enfeksiyon, yara iyileşmesi sorunları
Komşu organ yaralanmaları: Bağırsak, mesane, üreter, damar
Yumurtalık rezervinde azalma riski: Deneyimli cerrahi ile en aza indirmek hedeflenir
Yapışıklık ve nüks olasılığı (kişisel risklere göre değişir)

Ameliyat Sonrası İlk Günler

Taburculuk: Çoğu hastada aynı gün veya 1 gece
Ağrı: Göbek çevresi ve omuz ucu (gaz) ağrısı olabilir; reçeteli ağrı kesicilerle kontrol edilir
Hareket: Erken mobilizasyon (kalkıp yürümek) iyileşmeyi hızlandırır
Beslenme: İlk gün hafif gıdalar; sonra gaz yapmayan, lifli Akdeniz tipi beslenmeye dönüş
Yara bakımı: Kuru ve temiz tutun; pansuman/duş talimatlarına uyun

İşe Dönüş ve Aktivite

Günlük aktiviteler: Genellikle 2–5 gün içinde hafif tempoda
Ağır kaldırma/yoğun egzersiz: Yaklaşık 2 hafta kaçının (hekim sürenizi kişiselleştirir)
Cinsel yaşam: Vajinal kanama ve hassasiyet düzeldikten sonra, hekim onayıyla
Banyo: Duş serbest; ilk 1 hafta küvet/havuz/sauna önerilmez

Adet Düzeni, Ağrı ve Nüks

İlk 1–2 döngüde adet düzeninde değişiklik ve hafif lekelenme olabilir
Ağrı kontrolü için reçetelenen ilaçları düzenli kullanın
Nüks riski: Endometriozis kronik bir hastalıktır; kişiye özgü koruyucu hormon tedavileri ve yaşam tarzı önerileri planlanabilir

Gelecek Gebelik Planı

Yaş, yumurtalık rezervi, kistin özellikleri ve önceki öyküye göre kişiselleştirilmiş yol haritası oluşturulur
Uygun zamanlamayla doğal gebelik ya da IUI/IVF seçenekleri değerlendirilebilir

Ne Zaman Kliniği Aramalısınız?

38°C üzeri ateş, kötü kokulu akıntı, kızarıklık-şişlik
Şiddetli karın ağrısı, inatçı kusma, belirgin şişkinlik
Yoğun vajinal kanama (saatte bir pedi dolduracak kadar)
İdrar yapmada zorluk veya tek bacakta şişlik/ağrı

Bilgilendirme: Bu içerik genel bilgilendirme amaçlıdır; tanı ve tedavi için doktorunuza başvurunuz. Kişisel tıbbi öneri yerine geçmez.