OHSS Nedir? Hiperstimülasyonu Önlemek için 7 İpucu
OHSS (Ovarian Hyperstimulation Syndrome), yumurtalıkların aşırı uyarılmasına bağlı olarak sıvı dengesinin bozulduğu nadir fakat önemli bir IVF komplikasyonudur. Modern protokollerle riski belirgin şekilde azalmıştır; yüksek riskli hastalarda kanıta dayalı önlemlerle çoğu zaman tamamen önlenebilir. ASRM
Kimler daha riskli?
- PCOS veya yüksek yumurtalık rezervi (yüksek AMH/AFC) olanlar
- Stimülasyonda çok sayıda folikül gelişenler, yüksek E2 düzeyleri
- hCG ile tetikleme ve/veya erken gebelik varlığı (geç OHSS) ASRMPubMed
OHSS’i önlemek için 7 pratik ipucu (klinikte uyguladığımız kanıtlara dayalı yaklaşım)
- Kişiye özel, düşük–orta doz kontrollü stimülasyon
AMH/AFC ve öyküye göre başlanacak gonadotropin dozu bireyselleştirilmelidir. Aşırı yanıt potansiyeli olanlarda konservatif dozlar tercih edilir. PubMed - Antagonist protokolü tercih etmek
Yüksek riskli hastalarda GnRH antagonist protokol, OHSS’yi azaltmada üstünlük sağlar. PubMed - hCG yerine GnRH agonisti ile “trigger”
Antagonist sikluslarda final olgunlaştırma için GnRH agonist trigger, OHSS riskini anlamlı biçimde düşürür. ASRM - “Freeze-all” (tüm embriyoları dondur–gecikmeli transfer)
Yüksek riskli yanıtta taze transferi ertelemek ve tüm embriyoları dondurmak geç OHSS’yi önlemede etkilidir. ASRM - Dopamin agonisti (kısa süreli kabergolin)
Vasküler geçirgenliği azaltarak orta-ağır OHSS riskini düşürmeye yardımcı olabilir; genellikle tetikleme günü/ertesi başlanır. ASRM - PCOS’ta metformin ön tedavisi (uygun olguda)
Seçilmiş PCOS hastalarında OHSS riskini azaltmada yararlı olabilir; endikasyon ve süre bireyselleştirilir. PubMed - Yakın izlem ve “coasting” seçeneği
E2 çok yükseliyorsa kısa süreli “coasting” (gonadotropini kesip tetiklemeyi ötelemek) ve/veya tetiklemeyi iptal etmek güvenlik sağlar. (Deneyimli merkezlerde, seçilmiş olgularda.) PubMed
Rutin albumin/HES uygulamaları güncel kılavuzlarda sistematik önleme için önerilmez; karar hasta bazında verilmelidir. ASRM
Belirtiler neler?
Artan karın şişliği/ağrı, hızlı kilo artışı, bulantı-kusma, nefes darlığı, az idrar. Bu bulgularda acilen kliniğinize başvurun. (Tedavi; sıvı dengesi, yakın takip ve gerektiğinde hastane yatışı gibi basamaklar içerir.) ASRM