Kısa cevap: Evet, endometriozis öyküsü olan birçok kişi doğal yolla hamile kalabilir. Şans; yaş, kısırlık süresi, hastalığın yaygınlığı, tüpler, erkek faktörü ve yumurtalık rezervi gibi unsurlara göre değişir. Özet (TL;DR) <35 yaş ve hafif hastalık, tüpler açık, ciddi erkek faktörü yok: Kısa süre doğal deneme / gerekirse OS+IUI değerlendirilebilir. 35+ yaş veya ≥2 yıl denemeye […]
Endometriozis, rahim iç zarına benzer dokunun rahim dışında yerleşmesiyle ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Hastalığın yaygınlığını ve pelviste oluşturduğu yapısal değişiklikleri tanımlamak için en sık kullanılan cerrahi sınıflama rASRM (American Society for Reproductive Medicine – revize sınıflaması)dır. Bu sistem, laparoskopi sırasında görülen lezyonların sayısı, derinliği, yerleşimi ve yapışıklıklara göre puanlama yapar ve hastalığı 4 evreye […]
Endometriozis kronik bir durumdur; tek bir “mucize diyet” yoktur. Ancak iltihap karşıtı (anti-inflamatuvar) bir beslenme düzeni, ağrı yönetimi ve genel iyilik hâlini destekleyebilir. Aşağıdaki 12 besin önerisi, Akdeniz tipi bir çerçeve içinde pratik porsiyonlarla sunulmuştur. Bu liste genel bilgilendirme amaçlıdır; kişisel tıbbi durumunuza göre diyetisyen/hekim ile planlayın. 1) Yeşil Yapraklılar (ıspanak, pazı, roka) Porsiyon: Haftada […]
Çikolata kisti (endometrioma), endometriozisin yumurtalıkta oluşturduğu ve koyu kıvamlı sıvı içeren kisttir. Ağrı, kısırlık veya kistin boyut/izlem bulgularına göre bazı hastalarda laparoskopik cerrahi (kapalı yöntem) önerilebilir. Aşağıdaki bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır; doktorunuzun sizin için verdiği talimatlar her zaman önceliklidir. Kimlerde Ameliyat Düşünülür? Şiddetli veya ilaçla kontrol edilemeyen ağrı (adet öncesi/sırasında, ilişkide veya günlük hayatta) Büyük […]
Endometriozis, rahim içini döşeyen dokuya benzer hücrelerin rahim dışı bölgelerde (yumurtalık, tüpler, karın zarı vb.) bulunması ve buna eşlik eden inflamasyonla seyreden kronik bir hastalıktır. Dünya genelinde üreme çağındaki bireylerin yaklaşık %10’unu etkileyebilir; kesin tedavisi yoktur, ancak semptom kontrolü ve yaşam kalitesini artırmaya yönelik etkili seçenekler mevcuttur. (Kaynaklar: WHO bilgi notu) Belirtiler Adet öncesi ve […]
Embriyo transferinden sonraki iki hafta (bekleme süreci) duygusal olarak zorlayıcı olabilir. Aşağıdaki öneriler genel bilgilendirme amaçlıdır; doktorunuzun sizin için verdiği talimatlar önceliklidir. Test Zamanlaması (Önemli) Kan testi (β-hCG): Tam tarih kliniğiniz tarafından verilir. Genel uygulamada, gün 5 (blastosist) transferinden sonra yaklaşık 9–12 gün, gün 3 transferinden sonra 12–14 gün içinde planlanır. Erken ev testleri: Erken […]
PGT-A (preimplantasyon genetik tarama), embriyolarda kromozom sayı bozukluklarını (aneploidi) taramak için yapılan bir eleme testidir. Amaç, transfer için daha yüksek implantasyon potansiyeli olan embriyoyu seçmektir. Bununla birlikte, PGT-A’nın her hastada canlı doğumu artırdığına dair kanıtlar birbirinden farklı sonuçlar vermektedir. Ne sağlar, ne sağlamaz? Ne sağlayabilir? Bazı gruplarda düşük (klinik abortus) oranlarını ve başarısız transfer sayısını […]
Dondurulmuş embriyo transferi (FET), embriyoların dondurulduktan sonra daha sonraki bir siklusta çözdürülerek transfer edilmesidir. Günümüzde yaygınlaşmasının nedenleri arasında güvenlik, esneklik ve laboratuvar başarısındaki artış yer alır. Avantajlar OHSS riskini azaltma: Yüksek yanıtlı hastalarda taze transferi erteleyip freeze-all (tüm embriyoları dondur) yaklaşımıyla ilerlemek, özellikle GnRH agonist tetikleme ile birlikte, orta-ağır OHSS riskini belirgin azaltır. Bu yaklaşım […]
OHSS (Ovarian Hyperstimulation Syndrome), yumurtalıkların aşırı uyarılmasına bağlı olarak sıvı dengesinin bozulduğu nadir fakat önemli bir IVF komplikasyonudur. Modern protokollerle riski belirgin şekilde azalmıştır; yüksek riskli hastalarda kanıta dayalı önlemlerle çoğu zaman tamamen önlenebilir. ASRM Kimler daha riskli? OHSS’i önlemek için 7 pratik ipucu (klinikte uyguladığımız kanıtlara dayalı yaklaşım) Rutin albumin/HES uygulamaları güncel kılavuzlarda sistematik […]
Kısa cevap: Evet. Yaş arttıkça yumurta sayısı ve kalitesindeki azalma ile birlikte IVF başarısı düşer; bu düşüş 35 yaş sonrası belirginleşir, 40 yaş üstünde ise daha keskindir. Ulusal veriler de bunu doğruluyor. HFEACDC Neden yaş önemli? Yaşa göre güncel eğilimler (örnek ulusal veriler) Not: Bu rakamlar ulusal ortalamalardır; kullanılan ölçüte (transfer/siklus), embriyo günü (gün 3 […]